Αρχή κάλαντα κι αρχή του χρόνου......

Αρχή κάλαντα κι αρχή του χρόνου,
πάντα κάλαντα πάντα του Χρόνου

Η αρχή των καλάντων της πρωτοχρονιάς στον αλησμόνητο Πόντο.

 

   Αρχή του χρόνου όνειρα και ελπίδες για κάτι καλύτερο στην υγεία στην οικονομία και στη ζωή των ανθρώπων. 

 

Καλαντάρτς, Καλαντάρης η ονομασία του Ιανουαρίου στα Ποντιακά.

Τον συναντάμε και στα ερωτικά τραγούδια του Πόντου.

* Καλαντάρτς καλή χρονία
κόρ έλα ας φιλώ σε μίαν.

* Καλαντάρτς και νέον έτος
κόρ θα παίρω σεν οφέτος

Σε όλο τον κόσμο εύχομαι ολόψυχα 

χρόνια πολλά, χρόνια καλά, χρόνια ευλογημένα με υγεία πρώτα απ΄ όλα.

Υ.Γ.    Τα κάλαντα των Χριστουγέννων (24 Δεκεμβρίου) και της Πρωτοχρονιάς (31 Δεκεμβρίου) πέραν από την παραδοσιακή σημασία και την προαναγγελία των επερχόμενων χαρμόσυνων εορτών που δίνουν και ιδιαίτερο χρώμα σ αυτές είναι και μία πηγή εσόδων, για τους καλαντιστές και ιδιαίτερα για τους Συλλόγους, για να αντιμετωπίσουν λειτουργικά τους έξοδα.

Κάτι που δυστυχώς τα στερούνται για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά λόγω COVID. 

Τα Κάλαντα πίνακας του Νικηφόρου Λύτρα 1872

Υ.Γ. 2     Κάλαντα Πρωτοχρονιάς

Η παραμονή της πρωτοχρονιάς για τους “Ἁκρίτες” Πολυκάστρου είναι αφιερωμένη στα περίχωρα, όπου υπάρχουν πολλά μέλη του συλλόγου.

Η αρχή γινόταν πάντα από την ΚΟΡΩΝΑ και απο το σπίτι του Χάρη Παναγιωτίδη και το καφενείο του χωριού, η συνέχεια στο ΕΙΡΗΝΙΚΟ στο καφενείο του χωριού και ακολουθούσε η ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ στα σπίτια του (+)Γ. Παπαδόπουλου, (+)Γιάννη Σαουλίδη και Κώστα Συμεωνίδη.

Επόμενη στάση στην ΠΟΝΤΟΗΡΑΚΛΕΙΑ και σε όλα τα μαγαζιά στην πλατεία.

Πέμπτη στάση στην ΠΛΑΤΑΝΙΑ οπου υπάρχουν πολλά μέλη, καλάντισμα στα σπίτια των αλησμόνητων (+)Παπα-Κώστα Καρακασίδη, του (+)Παναγιώτη Ξενιτίδη, του (+)Λάζαρου Παντελίδη, του Γιώργου Ελευθεριάδη, στου (+)Νίκου Αμανατίδη και στα καφενεία του χωριού.

Στη συνέχεια στο ΜΙΚΡΟ ΔΑΣΟΣ στα καφενεία και στα σπίτια ιδρυτικών μελών, (+)Μένανδρου Απουσίδη, (+)Σωκράτη Ακριτίδη, Γιάννη Πετρίδη, που μας περίμεναν με πολύ αγάπη.

Και τέλος στους ΕΥΖΩΝΟΥΣ με πρώτη επίσκεψη στο τελωνείο, αστυνομία, αφορολόγητα και στη συνέχεια στο χωριό, στα καφενεία και στο σπίτι του αλησμόνητου (+)Γιώργου Πολυχρονίδη.

Για την ιστορία καλαντιστές 31 Δεκεμβρίου 1989:

Μελη του Δ.Σ. Βασίλης Αθανασιάδης, (+)Χρήστος Αδαμίδης,(+) Ηρακλής Αποστολίδης, Σάββας Καρδόπουλος και Νίκος Σιάνας.
Λυράρηδες: (+)Θεόδωρος (Τότος) Γεωργιάδης και Γεώργιος Β. Γεωργιάδης
Παιδιά του συλλόγου: Γεώργιος Αθανασιάδης, Νίκος Β. Αθανασιάδης, Σάββας Γ. Αθανασιάδης, Άρης Μ. Ανδρόνικος, Κώστας Δασκαλίνας, Καλλιόπη Καρδοπούλου, Μπάμπης Κεσκινίδης, Χρήστος Κοσμίδης, Σοφία Μυτιληναίου, Δέσποινα Σιάνα, Ισιδώρα Σιάνα και Καλλιόπη Γ. Τοπαλίδου.

Έσοδα καλάντων 428.000 ΔΡΧ.

Έτσι χτίζαμε το “ΣΠΙΤΙ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ”

Βασίλης Αθανασιάδης

Χριστός Γεννέθεν, χαρά σον κόσμον…..

 

Ποντιακά κάλαντα. Ζωγραφιά Άννα Φαχαντίδου

Μήνυμα χαράς, μήνυμα ελπίδας για όλο τον κόσμο.

“Χριστός Γεννέθεν, χαρά σον κόσμον”
(Αρχή των Χριστουγεννιάτικων καλάντων στον Πόντο.)

Εύχομαι ολόψυχα σε όλο τον κόσμο και ιδιαίτερα στους εθελοντές αιμοδότες της “τράπεζας αίματος” των "Ακριτών" Πολυκάστρου και της “τράπεζας αίματος” Άσπρου - Αξιοχωρίου


ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ με υγεία, ευλογία και οικογενειακή ευτυχία.
Φυσικά για όλους μας γρήγορη επιστροφή στην κανονικότητα.

Φάτνη στην κεντρική πλατεία Πολυκάστρου

Κατασκευής Συλλόγου Ποντίων Πολυκάστρου δια χειρός Νίκου Σιάνα.

Ομάδα καλαντιστών

Καθήμενοι: Σπυρίδης Γιάννης (Λύρα), Σιάνας Νίκος, Παπαδόπουλος Στέλιος, Παπαδόπουλος Βίκτωρ, Λεντίδης Γιώργος, Αμανατίδης Μπάμπης
   Όρθιοι: Τοπαλίδου Έφη, Αθανασιάδης Γιώργος, Χατζηπροδρομίδου Ιωάννα, Βασιλακάκη Σοφία, Μουρουσιάδου Ελπίδα, Αθανασιάδης Β. Νίκος, Κωνσταντινίδου Λένα, Γεωργιάδου Βαρβάρα, Σιάνα Ισιδώρα, Λεντίδου Ελένη, Παπαδοπούλου Μαρία, Αθανασιάδης Γ. Νίκος.

Έσοδα καλάντων: 385.000 δρχ, όταν χτίζαμε το “Σπίτι του Πόντου”.

Βασίλης Αθανασιάδης

ΤΕΜΕΤΕΡ ΑΣ ΣΗ ΡΟΥΣΙΑΝ 4

 Οι Κρουκλάντ - Κρουκλιδαίοι 2

 

Άνοιξη 1930

   Μαθητές και μαθήτριες του Ελληνικού Σχολείου, στο χωριό Ρεσέτνικο, περιοχής Μπελαρέτσινσκι, Κουμπάν στη Νότια Ρωσία, εκεί όπου ζούσαν χιλιάδες Έλληνες, Ποντιακής καταγωγής που είχαν μετακινηθεί από τα μέσα του 19ου αιώνα.

   Η διδασκαλία των μαθημάτων γινόταν στην Ποντιακή διάλεκτο με αλφάβητο είκοσι(20) γραμμάτων με δεδομένο την κατάργηση των δίψηφων γραμμάτων( Ξ, Ψ, καθώς και των Η και Ω), η γραφή του Ξ ήταν ΚΣ, του Ψ ήταν ΠΣ, το μοναδικό Ι για όλες τις χρήσεις, το Υ ως ΟΥ.

   Διακρίνονται παιδιά των αδελφών Θεόδωρου Κρουκλίδη, Σάββα Κρουκλίδη, Γιάννη Κρουκλίδη, Ευθύμη Κρουκλίδη και Σιδηρόπουλου Γιάννη, τα οποία εγκαταστάθηκαν το 1932 στο Πολύκαστρο, του νομού Κιλκίς.

Στη φωτό:

Νο1 ο Νίκος Θ. Κρουκλίδης(Κόλιας), δεξιοτέχνης της λύρας και επι έτη λυράρης του Συλλόγου Ποντίων Πολυκάστρου και Περιχώρων “Οι Ακρίτες” , του οποίου ήταν και ιδρυτικό μέλος.

Νο 2 Γρηγόρης Θ. Κρουκλίδης (Χρύσας) , ανάπηρος πολέμου 1940.

Νο 3 Αγάπη Θ. Κρουκλίδου - Μουρουσιάδου

Νο 4 Λίτα Θ. Κρουκλίδου - Καραγιώργη

Νο 5 Κυριακή Ι. Κρουκλίδου - Παπαδοπούλου

Νο 6 Σοφία Θ. Κρουκλίδου - Αβραμίδου

Νο 7 Η δασκάλα Κα Χρυσούλα

Νο 8 Αντρέας Σ. Κρουκλίδη.


  Ένας κύκλος 50 χρόνων από τον Πόντο στη Ρωσία (Κουμπάν) και απο εκεί στην Ελλάδα, στο Πολύκαστρο του νομού Κιλκίς, όπου αποκαταστάθηκαν ώς γεωργοί με χωράφια (1934) στην αποξηρανθείσα λίμνη Αρτζάν, η στέγαση(κατοικίες) ήταν καθαρά προσωπική υπόθεση χωρίς καμία κρατική βοήθεια και μόνον με την ενότητα και την αλληλοβοήθεια μεταξύ τους.

Βασίλης Αθανασιαάδης

106η Αιμοδοσία "Ακριτών"

Γιά άλλη μιά φορά ζητούμε την "έμπρακτη αγάπη" του εθελοντή αιμοδότη.

   Ειδικά αυτήν την περίοδο που είναι αυξημένος ο αριθμός των χειρουργικών επεμβάσεων που λόγω της πανδημίας είχαν σε μεγάλο βαθμό αναβληθεί.
   Γι αυτό οι "Ακρίτες" Πολυκάστρου καλούν τα μέλη και όσους επιθυμούν να γίνουν μέλη της "Τράπεζας Αίματος" να προσέλθουν την Κυριακή 7 Νοεμβρίου απο τις 09:30 έως τις 13:00, στο "Σπίτι του Πόντου" στο Πολύκαστρο και να προσφέρουν λίγο από το αίμα τους, για τον πάσχοντα συνάνθρωπό μας.

   Λόγω των μέτρων προστασίας (COVID19) και για την αποφυγή συνωστισμού θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητος, ύστερα από συνεννόηση με τον υπεύθυνο συντονισμού της τράπεζας κο Βασίλη Αθανασιάδη και τα μέλη της Διοικούσας Επιτροπής κα Νίνα Καρακασίδου και κο Δημήτρη Παπαδόπουλο (πρόεδρο των "Ακριτών"), στα τηλέφωνα των οποίων αναγράφονται στην κάτωθι ανακοίνωση.

 

 

 

 

Βασίλης Αθανασιάδης

 

106η Αιμοδοσία "Ακριτών" Πολυκάστρου

 

ΤΕΜΕΤΕΡ ΑΣ ΣΗ ΡΟΥΣΙΑΝ 3 - ΟΙ ΚΡΟΥΚΛΑΝΤ

Οι Κρουκλάντ - Κρουκλιδαίοι

  Εκεί στη Νότια Ρωσία στις βορειοδυτικές παρυφές του Καυκάσου και στα βορειοανατολικά παράλια του Ευξείνου Πόντου κοντά στην όμορφη παραλιακή πόλη ΤΟΥΑΨΕ (Tuapse, Туапсе) και στο χωριό ΡΕΣΕΤΝΙΚΟ το τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα στα 1873 εγκαταστάθηκε, φεύγοντας από τον Ανατολικό Πόντο για καλύτερες συνθήκες ζωής η οικογένεια του Ανδρέα και της Κυριακής Κρουκλίδη.

  Απέκτησαν πολλά παιδιά, όπως οι περισσότερες οικογένειες εκείνα τα χρόνια, στον Πόντο αλλά και στην Ρωσία όπου μετακινήθηκαν και έζησαν για πάνω από 50 χρόνια.

  Στα 1929 μετά την αφαίρεση των περιουσιών-ακίνητα και την βίαια κολεκτιβοποίηση, μεγάλος αριθμός οικογενειών Ποντίων που δεν είχαν φύγει απο την Ρωσία την χρονική περίοδο 1919 - 1924, αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την Ρωσική γή, με ότι φορητό - οικοσκευές και λοιπά που τους επετράπη να πάρουν μαζί τους.

  5 οικογένειες παιδιών του Ανδρέα και της Κυριακής Κρουκλίδη εγκαταστάθηκαν στο Πολύκαστρο την περίοδο 1930 - 1935.

Αυτές ήταν:

α. Του Θεόδωρου και της Ελπίδας Κρουκλίδη
β. Του Σάββα και της Μαρίας Κρουκλίδη
γ. Του Γιάννη και της Κατερίνης Κρουκλίδη
δ. Της Βασιλικής Κρουκλίδου/Αθανασιάδου (χήρα) (γιαγιά μου/καλομάνα)
ε. Της Λίζας σύζυγος Ευθυμίου Κρουκλίδη (χήρα)



  Στη φωτογραφία του 1929 λίγο πρίν την έναρξη της αναχώρησης από την Ρωσία για την μητέρα πατρίδα, φαίνονται οι 4 οικογένειες , απουσιάζει η οικογένεια της Βασιλικής Αθανασιάδου αδερφής των Κρουκλιδαίων.

Στο μέσον καθήμενοι απο αριστερά;

Γιάννης Κρουκλίδης, Ευθύμιος Κρουκλίδης(δεν έφτασε ποτέ στην Ελλάδα), Σάββας Κρουκλίδης, Θεόδωρος Κρουκλίδης και στο άκρο δεξιά η σύζυγός του Ελπίδα.

Μπροστά και κάτω τα παιδιά τους, απο αριστερά Κίτσα Κρουκλίδου/Παπαδοπούλου, Κώστας Κρουκλίδης, Λίτα Κρουκλίδου/Καραγιώργη, Ανδρέας Κρουκλίδης, Βάνιας Κρουκλίδης, Σοφία Κρουκλίδου/Αβραμίδου, Σάββας Κρουκλίδης στα γόνατα του πατέρα του Γιάννη, Ανδρέας Κρουκλίδης στα γόνατα του πατέρα του Ευθύμη, Κυριακή Κρουκλίδου στα γόνατα του πατέρα της Σάββα και Γρηγόρης Κρουκλίδης μπροστά απο τον πατέρα του Θόδωρο.

Στο κέντρο με καπέλο και γραβάτα ο Νίκος(Κόλιας) Κρουκλίδης σπουδαίος λυράρης και ασυναγώνιστος σε σκοπούς Ρώσικους.

Επάνω αριστερά Λίζα σύζυγος Ευθυμίου, Χαρίκλεια σύζυγος Γιάννη, η τρίτη δυστυχως μου είναι άγνωστη, τέταρτη Μαρία σύζυγος Σάββα, δυστυχώς και της πέμπτης γυναίκας τα στοιχεία μου ειναι άγνωστα και τελευταία δεξιά πίσω από τους γονείς της η Αγάπη Κρουκλίδου/Μουρουσιάδου.

Βασίλης Αθανασιάδης

Γιορτή της 3ης ηλικίας.

  Η 1η του Οκτώβρη καθιερώθηκε και αφιερώθηκε ώς ημέρα τιμής και σεβασμού του παππού και της γιαγιάς, “γιορτή των ηλικιωμένων” και πραγματοποιούνται απο διάφορους συλλόγους και φορείς ανάλογες εορταστικές εκδηλώσεις προς τιμήν των.

  Ο Σύλλογος Ποντίων Πολυκάστρου και περιχώρων “Οι Ακρίτες” πρωτοπορώντας και τηρώντας τις παραδόσεις και τον σεβασμό προς τους προγόνους, τιμά τον πατέρα και την μητέρα, τους μειζέτερους κάθε ημέρα και καθ όλη την διάρκεια του χρόνου, προς τιμήν τους δε καθιέρωσε απο τον Νοέμβριο του 1982 την "εορτή της 3ης ηλικίας".

   Η εορτή αυτή που φέτος κλείνει 39 χρόνια, τα τελευταία χρόνια δυστυχώς λόγω πανδημίας δεν πραγματοποιείται, περιμένουμε την ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΚΑΝΟΝΙΚΟΤΗΤΑΣ για να πραγματοποιηθεί ξανά και να φωνάξουμε ΕΙΜΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ ΖΩΝΤΑΝΟΙ.

  Η φωτογραφία είναι από εκδήλωση προς τιμή των ηλικιωμένων στο Αξιοχώρι, 10 Οκτωβρίου 1996. Στη ταβέρνα του μακαρίτη Αντώνη Καζάκου (ιδιοκτησία Βαγγέλη Ιωαννίδη) με πρωτοβουλία της Κοινότητος Αξιοχωρίου, με πρόεδρο τον Παναγιώτη Ιωαννίδη και του Πολιτιστικού Συλλόγου Αξιοχωρίου “Αμυδών” με πρόεδρο τον Άγγελό Αναστασιάδη.

Βασίλης Αθανασιάδης

Α΄ Παγκόσμιο Συνέδριο Ποντιακού Ελληνισμού.

Ιούλιος 1985
ΠΑΝΑΓΙΑ ΣΟΥΜΕΛΑ, Βέρμιο.

 Στη φωτογραφία εμφανίζονται: 

  Στο κέντρο (ψηλός με γενειάδα ) Πάνος Σταυριανίδης- εκπρόσωπος ¨Κομνηνών¨ Νέας Υόρκης, 

Βασίλης Αθανασιάδης - πρόεδρος “Ακριτών¨ Πολυκάστρου με τον γιό του Νίκο, 

Παύλος Χαιρόπουλος- συγγραφέας και στον βάθος δεξιά με την άσπρη ζακέτα 

η Τασούλα Καμπουρίδου- Λέσχη Ποντίων Καβάλας.

*Δυστυχώς μου διαφεύγουν τα στοιχεία του πρώτου αριστερά.

    Για την ιστορία το Α' Παγκόσμιο Συνέδριο Ποντιακού Ελληνισμού των νεώτερων χρόνων πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη 7-14 Ιουλίου 1985 υπο την αιγίδα του τότε υπουργείου Μακεδονίας-Θράκης με υπουργό τον αλησμόνητο Βασίλη Ιντζέ. 

  Πρόεδρος του συνεδρίου ήταν ο Καθηγητής καρδιολογίας κος Γεώργιος Παρχαρίδης, πρόεδρος τότε της Ευξείνου Λέσχης Θεσσαλονίκης και αργότερα ο πρώτος πρόεδρος της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος (ΠΟΕ).

Συμμετείχαν μέλη Ποντιακών σωματείων από όλη την υφήλιο.

Βασίλης Αθανασιάδης

35ο Ποντιακόν Πανοϋρ

 Η αρχή μιας μεγάλης εκδήλωσης ανοιχτού χώρου που έγινε θεσμός.

    Ήταν αρχές καλοκαιριού, Ιούνιος του 1987 όταν για πρώτη φορά και στα πλαίσια των “Πολυκαστρινών” προτάθηκε απο το Δ.Σ. των "Ακριτών" και εντάχθηκε στο πρόγραμμα των εκδηλώσεων του Δήμου το “Ποντιακόν Πανοΰρ”.

       Η συγκεκριμένη εκδήλωση ήταν πρόταση του τότε νέου μέλους του Δ.Σ. των  “Ακριτών”  κ. Νίκου Σιάνα που έγινε ομόφωνα αποδεκτή από το Δ.Σ.:
Πρόεδρος             Βασίλης Αθανασιάδης
Αντιπρόεδρος  + Χρήστος Αδαμίδης
Γραμματέας         Γιάννης Αλτιπαρμακίδης
Ταμίας              + Ηρακλής Αποστολίδης

    Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στην κεντρική (κάτω) πλατεία Πολυκάστρου και σημείωσε ανεπανάληπτη επιτυχία. Ήταν η πρώτη μεγάλη εκδήλωση σε ανοιχτό χώρο, με φροντίδα και επιμέλεια των “Ακριτών” Πολυκάστρου που άφησε άριστες εντυπώσεις.

      Έκτοτε επαναλαμβάνεται ανελλιπώς επί 34 χρόνια και το φετινό “Ποντιακόν Πανοΰρ” είναι το 35ο.

    Απο την εκδήλωση αυτή στα 34 χρόνια πέρασαν δεκάδες καλλιτέχνες που υπηρέτησαν και υπηρετούν την παραδοσιακή μουσική, τη μουσική που μοσχοβολάει Ελλάδα, αλησμόνητες θα μείνουν οι παρουσίες του +Γιώργου Ιακωβίδη (με το κλαρίνο του) και των παιδιών του απο το Χέρσο, του Χρήστου Γιαννόπουλου (με την γκάιντα του) από την Πέρινθο, στα Θρακιώτικα και πολλών άλλων.

   Η επιτυχία της εκδήλωσης είχε σαν συνέπεια να την αντιγράψουν και να την πραγματοποιούν και πολλοί άλλοι Σύλλογοι στην περιοχή μας και όχι μόνο.

   Το σημερινό Δ.Σ. των “Ακριτών” με πρόεδρο τον κ. Δημήτρη Παπαδόπουλο που αποτελείται από παιδιά που μεγάλωσαν δίπλα και μέσα στον Σύλλογο, από την προηγούμενη χρονιά 2020 επανέφερε και πραγματοποίησε με πολύ μεγάλη επιτυχία το “Ποντιακόν Πανοΰρ” στον μεγάλο αύλειο χώρο του 1ου Δημοτικού Σχολείου Πολυκάστρου απέναντι από το Δημαρχείο και τον Ι.Ν. της Αγίας Τριάδος.

  

   Αύριο Σάββατο 10 Ιουλίου 2021 και απο τις 21:00 το βράδυ στον ίδιο χώρο, 1ο Δημοτικό Σχολείο Πολυκάστρου, διοργανώνεται το "35ο Ποντιακόν Πανοϋρ" με πλούσιο καλλιτεχνικό πρόγραμμα με το Στάθη Νικολαϊδη στο τραγούδι, τον Γιώργο Ατματζίδη στη Λύρα, τον Κώστα Ζώη στο νταούλι, Χρήστο Ιωαννίδη στο τραγούδι και Παναγιώτης Παπαδόπουλος σε λύρα-αγγείο-γαβάλ.

 

Γενική είσοδος 3 ευρώ 

 

Με σεβασμό σε όλους εσάς που θα προσέλθετε και στη δημόσια υγεία 

ο ΣΥΛΛΟΓΟΣ μας θα τηρήσει πλήρως όλα τα υγειονομικά μέτρα.

 

Σύσσωμο το  Δ.Σ. και μέλη της νεολαίας των "Ακριτών" 

θα είναι εκεί για την δική σας εξυπηρέτηση.

Σας περιμένουμε όλους.

 

 

Βασίλης Αθανασιάδης

105η αιμοδοσία "Ακριτών"

 Και με κρύο αλλά και με ζέστη οι ανάγκες σε αίμα είναι πολύ μεγάλες.

  Ειδικά αυτή την περίοδο που είναι αυξημένος ο αριθμός των χειρουργικών επεμβάσεων
που λόγω της πανδημίας είχαν σε μεγάλο βαθμό αναβληθεί. 

  Γι αυτό οι "Ακρίτες" Πολυκάστρου καλούν τα μέλη και όσους επιθυμούν να γίνουν μέλη της "Τράπεζας" Αίματος να προσέλθουν την Κυριακή 4 Ιουλίου απο τις 09:30 έως τις 13:00, στο "Σπίτι του Πόντου" στο Πολύκαστρο και να προσφέρουν λίγο από το αίμα τους, για τον πάσχοντα συνάνθρωπό μας.

   Λόγω των μέτρων προστασίας (COVID19) και για την αποφυγή συνωστισμού θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητος, ύστερα από συνεννόηση με τον υπεύθυνο συντονισμού της τράπεζας   κο Βασίλη Αθανασιάδη και τα μέλη της διοικούσας επιτροπής κά Νίνα Καρακασίδου και κο Δημήτρη Παπαδόπουλο (πρόεδρο "των Ακριτών"), στα τηλέφωνα των οποίων αναγράφονται στην κάτωθι ανακοίνωση. 

Βασίλης Αθανασιάδης

Σην Ελλάδαν ευρίεται και τη πουλί το γάλα!

Τεμετέρ ασην Ρουσίαν (2)

    Η αγάπη για την πατρίδα που δεν γνώρισαν ποτέ,για τους Έλληνες της διασποράς πάντοτε ήταν κάτι που δεν περιγράφεται εύκολα με λόγια, κάτι που συμβαίνει και σήμερα.

    Για τους Έλληνες του Κουμπάν της Ρωσίας που κατέφυγαν εκεί απο τον μαρτυρικό Πόντο κάθε σκέψη, κάθε λόγος και κάθε πράξη μοσχοβολούσαν Ελλάδα και Ορθοδοξία.

   Η αλληλεγγύη και η συλλογικότητα για την αντιμετώπιση των δυσκολιών της ζωής ιδιαίτερα κατα την περίοδο 1914 - 1922, λόγω και της άφιξης χιλιάδων προσφύγων απ το μαρτυρικό Πόντο ήταν πρωτοφανής.

    Με όλα αυτά που συνέβησαν στο μαρτυρικό Πόντο αλλα και στην Ρωσία με την επανάσταση των Μπολσεβίκων, το όραμα της μητέρας Ελλάδος ήταν η διέξοδος σωτηρίας. Για αυτούς η Ελλάδα πλέον ήταν η μόνη λύση. Ταυτόχρονα όλα αυτά τα δύσκολα χρόνια ήταν ο ευλογημένος τόπος (η γη της Επαγγελίας). Η φράση “σην Ελλάδα ευρίεται και τη πουλί το γάλα” περικλείει την αγάπη, την πίστη και την βεβαιότητα ότι εκεί όλα είναι καλά και ευλογημένα.

   Οι μετακινήσεις μαζικές, ξεκίνησαν από το 1919 μετά από την αποτυχημένη επέμβαση των συμμάχων και Ελλήνων κατά των Μπολσεβίκων στην Ουκρανία (Οδησσό κτλ). Ακολούθησαν σε μεγάλο αριθμό το 1923 - 24 μετά την οριστική επικράτηση ¨των κόκκινων”, ενας νέος κύκλος ξεκίνησε από το 1929 μετά την βίαια κολεκτιβοποίηση.

   Όσοι παρέμειναν τη δεκαετία του 30 υπέστησαν τις Σταλινικές διώξεις που ξεκίνησαν από τα Χριστούγεννα του 1937, με ένα από τα χιλιάδες θύματα τον παππού μας Δημήτρη Πηλαλίδη (ετών 52, δάσκαλος) πρωτότοκο γιό του Στάθη Πηλαλίδη που αναφέραμε σε προηγούμενο κείμενο.

   Δεύτερο θύμα της ίδια οικογένειας ο πρωτότοκος υιός του Δημήτρη , Κωνσταντίνος (ετών 27) που και αυτός συνελήφθη και εξαφανίστηκε το Φεβρουάριο του 1938, δεν μάθαμε ποτέ τι απέγιναν ή πού είναι ο τάφος τους.

   Οι εκτοπίσεις των Ελλήνων συνεχίστηκαν μέχρι και το 1949, που έγινε η μαζική εκτόπιση όλων των Ελλήνων των ανατολικών παραλίων του Ευξείνου Πόντου προς τις Ασιατικές δημοκρατίες , Τατζικιστάν, Ουζμπεκιστάν κτλ.

   Επανεπιστροφή των Ελλήνων από τις Ασιατικές δημοκρατίες πρός τις παλιές εστίες τους σε ένα σημαντικό ποσοστό πραγματοποιήθηκαν μετά τον θάνατο του Στάλιν το 1953 και την αποσταλινοποίηση (περίοδο Ν. Χρουστσόφ).

   Η εναπομείνασα οικογένεια του Δημήτρη Πηλαλίδη, η σύζυγος Ελισάβετ και τα παιδιά της Κλεοπάτρα(1915-1989) , Ιωάννης(1920-1968), Κλεονίκη (1924-2014) και Σοφία (1928- 2011) ήρθαν στην Ελλάδα το Σεπτέμβριο του 1939 και εγκαταστάθηκαν στην Ευκαρπία(Γραμάτινα) Κιλκίς. Το Δεκέμβριο του 1941 η Κλεοπάτρα παντρεύτηκε τον Νικόλαο Αθανασιάδη και εγκαταστάθηκε στο Πολύκαστρο όπου μετά από λίγα χρόνια ήρθαν και τα άλλα μέλη της οικογένειας Πηλαλίδη εκτός από την Κλεονίκη που παντρεύτηκε τον Γιάννη Μοσκωφίδη και παρέμεινε στην Ευκαρπία.

   Με πρώτη επαφή μέσω Ερυθρού Σταυρού στα μέσα της δεκαετίας του 50, στο ερώτημα πρός την παραμείνασα στην ΕΣΣΔ σύζυγο του αλησμόνητου Κώστα Πηλαλίδη, Ευδοκία που μαζί με τα δύο της παιδιά εκτοπίστηκε στο Ουζμπεκιστάν, “ντο ένταν τεμετέρ, κάτ΄ έμαθες ; ”          η απάντηση ήταν δραματική:

“ φυλακομέντς σην φυλακήν,

έφαεν ατς το χώμαν,

σ΄ οσπίτια αναμένομεν

να κλώσκουνταν ακόμαν”.

   Τα παιδιά του Κώστα και της Ευδοκίας Πηλαλίδη, αδελφοπαίδια τεμά, τον Ανδρέα και την Μαρούσα τα συνάντησα μετά από 51 χρόνια, όταν ήρθαν στην Ελλάδα για πρώτη φορά το 1989.

Φωτογραφία 1912(109 ετων), προσωπικό αρχείο.
Ο παππούς Δημήτρης Πηλαλίδης 1885-1937, στην αγκαλιά του ο πρωτότοκος γίος Κωνσταντίνος(1911-1938) και η γιαγιά μας Ελισάβετ Πηλαλίδου (1889-1962).

Βασίλης Αθανασιάδης 

ΤΕΜΕΤΕΡ ΑΣ ΣΗ ΡΟΥΣΙΑΝ - ΟΙ ΠΗΛΑΛΑΝΤ

Μια φωτογραφία 105 ετών.

     Εκεί στις βορειοανατολικές ακτές του Ευξείνου Πόντου, στο Κουμπάν της Ρωσίας από τα μέσα του 19ου αιώνα και κυρίως μετά το 1860, χιλιάδες Έλληνες του Πόντου, μετακινήθηκαν στην εύφορη γή (ο Καναδάς της Ρωσίας) για να αρχίσουν μια καινούργια ζωή μακριά από τον βαρύ οθωμανικό ζυγό.

   Εκεί δημιούργησαν καινούργια σπιτικά, χωριά ολόκληρα και ασχολήθηκαν με την γεωργία, την κτηνοτροφία και το εμπόριο. Αυτοί συνέβαλαν τα μέγιστα την καλλιέργεια του καπνού ,    που ήταν ιδιαίτερα σημαντικός για την οικονομία της Ρωσίας και είχε την ιδιαίτερη στήριξη της εξουσίας.
   Ενα παλικάρι με καταγωγή απο την Ματσούκα του Πόντου, ο Στάθης Πηλαλίδης, ήταν προϊστάμενος σε μονάδα επεξεργασίας καπνού. Εκεί εργάζονταν πάρα πολλές κοπέλες, χριστιανές και μουσουλμάνες.
   Ο Στάθης ερωτεύτηκε μια πανέμορφη κοπέλα, Τατάρικης καταγωγής, κόρη Ιμάμη, την Αϊσέ. Τα αισθήματα ήταν αμοιβαία. Η κατάσταση δύσκολη. Όμως ο Στάθης και η Αϊσέ ήταν αποφασισμένοι για όλα. Έτσι, αφού συνεννοήθηκαν, ο Στάθης μαζί με έναν φίλο του, που εργάζονταν στο καπνεργοστάσιο, την μέρα του Ραμαζανιού ενώ οι κάτοικοι του χωριού όλοι μουσουλμάνοι ήταν στα σπίτια τους, η Αϊσέ πήγε στη βρύση για νερό, στην άκρη του χωριού.  Εκεί την περίμενε ο Στάθης με τον φίλο του και ένα τρίτο άλογο για την Αϊσέ.
   Το τί ακολούθησε είναι μεγάλη ιστορία που δεν χωράει σε ένα μικρό κείμενο. Τί έγινε; Την πήραν από το χωριό της και έφυγαν για να πάνε σε Ελληνικά χωριά. Το ένα άλογο “έσκασε” στη διαδρομή από το τρέξιμο, ο γιός του Ιμάμη αυτοκτόνησε μόλις έμαθε ότι η Αϊσέ έφυγε με Χριστιανό κ.α.  
   Μετά τη φυγή τους απο τον Πόντο, ο Στάθης δημιούργησε μαζί με άλλους συγγενείς του ένα χωριό το Πηλάλοφσκι Χούταρι (το χωριό των Πηλαλάντων), κοντά στο Αμπίνσκ (Abinsk) στη Ρωσία, όπου η Αϊσέ έγινε Χριστιανή και της δόθηκε το όνομα Σοφία.

Ο Στάθης με την Σοφία(Αϊσέ) απέκτησαν 7 παιδία.

• Τον Δημήτρη Πηλαλίδη(1885-1937) παππούς μας, πατέρας της μητέρας μου Κλεοπάτρας Αθανασιάδου, της Κλεονίκης Μοσκωφίδου, της Σοφίας Μερεσίδου και των Κωνσταντίνου και Γιάννη Πηλαλίδη.
• Τον Σπύρο Πηλαλίδη (1886-1938) πατερα 5 παιδιών , του Αλεξανδρου, του Αντώνη, της Αλεξάνδρας, του Αγγελή και του Αχιλλέα.
• Τον Γιάννη Πηλαλίδη (1887-1959), άτεκνος.Υπηρετώντας στον Ρωσικό στρατό κατα τον Α’ ΠΠ (1914-1918) συνελήφθη αιχμάλωτος απο τους Αυστροούγγρους και παρέμεινε στην Αυστρία για 5 χρόνια και μετά την λήξη του πολέμου ήρθε κατευθείαν στην Ελλάδα 1919. Αυτός ήταν και η αρχή για την εγκατάσταση και άλλων συγγενών στην Ευκαρπία (Γραμμάτινα) Κιλκίς, η σύζυγός του Ευθυμία το 1924 ήρθε στην Ελλάδα έχοντας μαζί της των Αντώνη Πηλαλίδη, γιό του κουνιάδου της Σπύρου.
• Την Κατερίνα Πηλαλίδου(Καζαντζίδου).
• Την Ελένη Πηλαλίδου (άτεκνη).
• Την Χαρίκλεια Πηλαλίδου(Σαχινίδου).

Οι τρεις θυγατέρες εγκαταστάθηκαν στην Κατερίνη.

• Και άλλη μία κόρη της οποίας δυστυχώς τα στοιχεία δεν έχουμε, η οποία εγκαταστάθηκε στην Δράμα, συγγενης της είναι ο θρυλικός ποδοσφαιριστής του ΠΑΟΚ Λάμπης Κουρουκίδης.

     Φωτογραφία φθινόπωρο του 1916 στη Ρωσσία, απο αριστερά: Σπύρος Πηλαλίδης, Κώστας Πηλαλίδης, μπροστά του η αδελφή του Κλεοπάτρα Πηλαλίδου(Αθανασιάδου) μητέρα μας, η προγιαγιά μας Σοφία (Αϊσέ) Πηλαλίδου, Ελισσάβετ Πηλαλίδου, μπροστά της ο Αντώνης Πηλαλίδης, και ο Δημήτρης Πηλαλίδης ο παππούς μας.

*Περισσότερα και σε παλαιότερα άρθρο μου :

https://pontos-historia-politismos.blogspot.com/2020/12/1937.html

https://pontos-historia-politismos.blogspot.com/2021/02/blog-post.html

Βασίλης Αθανασιάδης

Οι “Αμαζόνες” των “Ακριτών” Πολυκάστρου.

   Στην 55χρονη πορεία των “Ακριτών” Πολυκάστρου που πρόεδρος ήταν πάντα άνδρας, σημαντική, για την ακρίβεια τεράστια ήταν και είναι η συμβολή των γυναικών.

   Είτε ώς μέλη του χορευτικού , είτε ως μέλη του θεατρικού, είτε ώς μέλη του τμήματος γυναικών με πολυποίκιλη δραστηριότητα είχαν πάντοτε δυναμική παρουσία στα δρώμενα του συλλόγου.

   Για την γενικότερη παρουσία των γυναικών, ιδιαίτερα στα χορευτικά τμήματα θα γίνουν εκτενείς αναφορές σε προσεχείς αναρτήσεις μου, στα πλαίσια των 55 ετών παρουσίας του συλλόγου.

    Αυτές που έγραψαν ιστορία κατα την δεκαετία του 1980, τις οποίες αποκαλώ, “Αμαζόνες” των “Ακριτών” και οι οποίες είχαν την τύχη να έχουν ως χοροδιδάσκαλο τον Δαμιανό Χαραλαμπίδη, (μέλος του χορευτικού συγκροτήματος του Κώστα Κυριαζή (Ξυμύτ), στην Ένωση Ποντίων Φοιτητών του Α.Π.Θ και στη διάρκεια της στρατιωτικής του θητείας χοροδιδάσκαλος στο Λύκειο των Ελληνίδων της Νάουσας.φοιτητή της ιατρικής) ο οποίος υπηρετούσε εκείνη την περίοδο την στρατιωτική του θητεία σε μονάδα της 33ης Ταξιαρχίας στο Πολύκαστρο.

  Αξίζει να αναφέρουμε τα ονόματα τους (με αλφαβητική σειρά):

  Φανή Αντωνιάδου (Σιταριά), Άννα-Μαρία Δόμβρου(Σιταριά), Στέλλα Ευγενίδου, Αντωνία Ευθυμιάδου, Γιώτα Καλπακίδου, Χριστίνα Μαυροφρίδου και Μαρία Σαγματοπούλου.

Ο πρώτος και επί σειρά ετών πρόεδρος των “Ακριτών” αείμνηστος Χρήστος Αδαμίδης με τις "Αμαζόνες των Ακριτών” στο πανηγύρι της Πηγής (Ίσβορο).

(Απο τη συγκεκριμένη φωτογραφία απουσιάζει η Χριστίνα Μαυροφρίδου)

     Τις στολές (ανδρικές/παιδικές) έραψε η αλησμόνητη Μηνοδώρα Καλαϊτζίδου και τα δερμάτινα εξαρτήματα(μπότες κτλ)κατασκεύασε ο αλησμόνητος Γιώργος Ιωαννίδης(πεθερός μου).

Εννοείται πως όλα ήταν προσφορές, δωρεάν.

    Για μια πενταετία όπου και άν εμφανίστηκαν κατέπληξαν τα πλήθη με την ζωντάνια τους τον συντονισμό τους και τον συγχρονισμό τους το δε χειροκρότημα ήταν έντονο και παρατεταμένο όταν στο τέλος της παρουσίασης έβγαζαν το πασλούκ (κάλυμμα κεφαλής) και το κοινό διαπίστωνε ότι αυτό το δυναμικό σύνολο ήταν κορίτσια.

   Ευχαριστώ τα παιδιά αυτά για την άψογη συνεργασία που είχα μαζί τους και για την συμβολή τους στο μεγαλείο του συλλόγου των “Ακριτών”.

Βασίλης Αθανασιάδης

19 Μαΐου 1919 - 19 Μαΐου 2021

  102 χρόνια μνήμης απο την έναρξη του 2ου κύκλου σφαγής - εκτοπισμών - εξολόθρευσης των Ελλήνων - Χριστιανών του αλησμόνητου Πόντου, που σχετίζονται με την άφιξη του Μουσταφά Κεμάλ στην Αμισό (Σαμψούντα).

   Στο Πολύκαστρο στο “Σπίτι του Πόντου” την Τετάρτη 19 Μαΐου 2021 ο Σύλλογος Ποντίων Πολυκάστρου και περιχώρων “Οι Ακρίτες¨, τηρώντας τα μέτρα ασφαλείας λόγω του COVID-19 και μπροστά στο μνημείο Γενοκτονίας πραγματοποίησε εκδήλωση, επιμνημόσυνη δέηση, για τις ψυχές των 353.000 σφαγιασθέντων Ελλήνων του Πόντου και κατάθεση στεφάνων.

Ναΐδριο “Παναγία Σουμελά” και Μνημείο Γενοκτονίας

στην είσοδο του ”Σπιτιού του Πόντου” στο Πολύκαστρο.

    Παράλληλα πραγματοποιήθηκε έκτακτη εθελοντική αιμοδοσία στην μνήμη των θυμάτων της γενοκτονίας, παρά το εργάσιμο της ημέρας και το σχετικά περιορισμένο χρόνο, προσήλθαν και αιμοδότησαν 17 εθελοντές αιμοδότες μεταξύ των οποίων και 4 νέα μέλη, που ανέβασαν των αριθμό μελών της τράπεζας σε 1202 μέλη.

   Μεταξύ των αιμοδοτών της 19ης Μαϊου όπως κάθε χρόνο ο Δήμαρχος Παιονίας κ. Κώστας Σιωνίδης, ο γενικός γραμματέας του δήμου κ. Γιάννης Ντάτος, ο πρόεδρος της κοινότητας Μικρού Δάσους κ.Θανάσης Λαρχανίδης και πολλά μέλη του Δ.Σ. των “Ακριτών”.

Ο γράφων με την Δημοτική Σύμβουλο και πρόεδρο του Συλλόγου γυναικών “Ευκράντη”

κα. Γαρουφαλιά Καρβουνιάρη

    Θερμές ευχαριστίες στον πρόεδρο της Τ.Κ. κο Γιάννη Κατραμάδα και σε όλους, κυρίες και κύριους, που πρόσφεραν κερασματα καθώς και άνθη για την εκδήλωση.

Βασίλης Αθανασιάδης

19 Μαΐου 2021. Ημέρα μνήμης της γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού.

353.000 ψυχές ζητούν δικαίωση. 

Πλήρωσαν με τη ζωή τους  γιατί ήταν Έλληνες Χριστιανοί.

   Λίγες σταγόνες αίματος για τον πάσχοντα συνάνθρωπο μας, ελάχιστη προσφορά από μέρους μας

στη μνήμη τους ,ένα κερί για τους χιλιάδες άταφους νεκρούς του Ποντου.

    13η 'έκτακτη εθελοντική αιμοδοσία της “τράπεζας αίματος” των “Ακριτών” Πολυκάστρου

την Τετάρτη 19 Μαΐου 2021 , απο τις 10:00 έως 12:00, στο “Σπίτι του Πόντου” στο Πολύκαστρο.

Έι κιτί

      Πριν ένα μήνα, μια ξύλινη πινακίδα στην είσοδο του λαχανόκηπού μου, με την επιγραφή «Τη Θεού τα ευλοίας, ση Βασίλ το κεπίν» στάθηκε αφορμή να γνωρίσω μια αξιόλογη κυρία, την κυρία «Έι κιτί» από την πόλη της Δράμας. 

     Της προξένησε εντύπωση η πινακίδα και ο φροντισμένος λαχανόκηπος της θύμισε προσφιλή πρόσωπο της οικογενείας της που αγαπούσε και φρόντιζε τον οικογενειακό τους κήπο. 

    Η πρόταση της συζύγου μου, για ένα καφέ και η αποδοχή εκ μέρους της έγινε συνάντηση γνωριμίας και αλληλοεκτίμησης που διήρκησε πάνω από δύο ώρες.

   Η έκφραση «Έι κιτί» για μας τους Ποντίους δηλώνει αναστεναγμό, νοσταλγία, θλίψη, αναπόληση και αρωθυμία.

Έι κιτί παλαιοι ανθρώπ…. Έι κιτί χρόνια και ζαμάνια… Έι κιτί πατρίδα… Εί κιτί ευλοημένα μέρια μουν …. Έι κιτί έμνοστα κι αγνέστικα τη πατρίδας φαϊα… κ.α.

   Και ό του θαύματος η γνωριμία με την κυρία Δροσίδου Ευγενία μας έδωσε την ευκαιρία να γνωρίσουμε την ιδιοκτήτρια και ψυχή του καταστήματος «Έι κιτί» Παραδοσιακή ταβέρνα «κουζίνα με πάθος» στην καρδιά της Δράμας, Αμύντα 56.

   Εδώ μυρίζει Πόντος, εδώ είναι Πόντος, μέσα και έξω(αύλειος χώρος), εδώ απολαμβάνεις όλες τις Ποντιακές γεύσεις σε ένα περιβάλλον και με ανθρώπους που γνωρίζουν άριστα την Ποντιακή κουζίνα και «τα αγνέστικα τη πατρίδας τα φαϊα».

   Κάθε Πόντιος, φιλοπόντιος και λάτρης των παραδοσιακών γεύσεων, ζυμαρικών, γαλακτοκομικών και όχι μόνον, πρέπει και αξίζει να επισκεφτεί και να γευτεί τα παρασκευάσματα της χρυσοχέρας κυρίας Ευγενίας και των συνεργατών της.

   Επικειμένης της λήξης των περιορισμών στην εστίαση το «Έι κιτί» μας περιμένει. 

Αγαπητή Ευγενία να μας περιμένεις.

Βασίλης Αθανασιάδης

Κυριακή 27 Μαρτίου 1966

 Σύλλογος Ποντίων Πολυκάστρου και Περιχώρων «Οι Ακρίτες»

55 ΧΡΟΝΙΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΜΕ ΣΕΒΑΣΜΟ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ

          Λες και ήταν χθες.... κι όμως συμπληρώθηκαν 55 χρόνια από τότε, 

ήταν  Κυριακή 27 Μαρτίου 1966 όταν πραγματοποιήθηκε η πρώτη Γενική Συνέλευση των μελών του Συλλόγου Ποντίων Πολυκάστρου και περιχώρων «Οι Ακρίτες»  

και εξελέγη η πρώτη διοίκηση του.

Τα μέλη της ήταν:

+Αδαμίδης             Χρήστος (1928 - 2004)
+Αθανασιάδης Ν.  Ιωάννης (1942 – 2011)
 Αλτιπαρμακίδης   Νικόλαος
+Δαμιανίδης           Κώστας (1934 – 1993)
+Ξυμιτίδης              Μιχάλης (1930 – 2002)
 Τριανταφυλλίδης  Ιωάννης
+ Χρηστίδης            Σάββας (1897 – 1979)

Πρώτο καταστατικό του συλλόγου (χειρόγραφο) συνταχθέν από τον αείμνηστο

Σάββα Χρηστίδη, ιδρυτικό μέλος του Συλλόγου και μέλος της πρώτης διοίκησης,

ο οποίος διετέλεσε επί σειρά ετών σύμβουλος της κοινότητος Πολυκάστρου και πρόεδρος αυτής κατά το διάστημα 26/12/1927 – 05/03/1928

Ιδρυτικά μέλη 61:

+Αδαμίδης Χρήστος,+ Αδαμίδου Γαρυφαλιά, +Αδαμόπουλος Χρήστος, Αθανασιάδης Βασίλειος, +Αθανασιάδης Ευστάθιος, +Αθανασιάδης Ν. Ιωάννης, +Αθανασιάδου Αφροδίτη, Αλτιπαρμακίδης Γεώργιος, Αλτιπαρμακίδης Νικόλαος, +Αλτιπαρμακίδης Ιωάννης, +Αλτιπαρμακίδης Φίλιππος, Αλτιπαρμακίδου Ελευθερία, Ανδρεάδης Βασίλειος, +Ασλανίδης Λάζαρος, +Ασλανίδης Νικόλαος, +Βασιλειάδης Βλάσιος, +Βασιλειάδης Ιωάννης, Βασιλειάδου Ιφιγένεια, +Γεωργιάδης Γεώργιος, +Δαμιανίδης Απόστολος, +Δαμιανίδης Ιωάννης, +Δαμιανίδης Κώστας, +Δμαιανίδης Παύλος, Δαμιανίδου Αναστασία, Δαμιανίδου Λαμπρινή, Ευγενίδης Αφεντούλης, +Ευκαρπίδης Πολυχρόνης, +Ιωαννίδης Νικόλαος, +Καλαϊτζίδης Θεόδωρος, +Καλαϊτζίδης Κώστας, +Καλαϊτζίδου Μηνοδώρα, +Καλογερίδης Παρασκευάς, +Καλπακίδης Ιωάννης, +Καρακουλίδης Σάββας, +Καρδόπουλος Δημήτριος, +Καρδόπουλος Ευστάθιος, Καρδόπουλος Σάββας, +Καρδοπούλου Άννα, +Κιουρτσίδης Ιωάννης, +Κοντόπουλος Αλέξανδρος, +Κοντόπουλος Βασίλειος, +Κρουκλίδης Γρηγόριος,+Κρουκλίδης Θεόδωρος, +Κρουκλίδης Νικόλαος, +Μαυροφρύδης Κώστας, +Μαυροφρύδης Χ. Χαράλαμπος, +Μερεσίδης Αλέξανδρος, +Μερκενίδης Κώστας, +Ξυμιτίδης Μιχαήλ, +Παπαδόπουλος Κώστας, +Σαμπλίδης Δημήτριος, +Σαχπαζίδης Χαράλαμπος, +Σιδηρόπουλος Χαράλαμπος, +Σπυρίδης Δημήτριος, +Τζαμαλίδης Αλέξανδρος, +Τζαμαλίδης Λάζαρος, +Τοπαλίδης Ευστάθιος, +Τριανταφυλλίδης Αλέξανδρος, Τριανταφυλλίδης Ιωάννης, +Χατζηξενιτίδης Αλέξανδρος, +Χρηστίδης Σάββας.

Το πρώτο χορευτικό του Συλλόγου (1966)

Όρθιοι από αριστερά:     +Τοπαλίδης Ευστάθιος, Καραγιαννίδου-Τζουμάνη Μυροφόρα, Κεσκινίδης Συμεών, Χαρτοματσίδου-Σκαλιστήρα Ειρήνη, +Αδαμίδης Χρήστος.

Καθήμενοι από αριστερά:   Καραγιώργης Παναγιώτης (χοροδιδάσκαλος),

Καρδόπουλος Σάββας, +Κρουκλίδης Νικόλαος(Κόλιας) Λυράρης.

Διατελέσαντες πρόεδροι του Συλλόγου:

          1966 – 12/08/1972  +Αδαμίδης Χρήστος
13/08/1972 – 23/03/1974  +Τζαμαλίδης Αλέξανδρος
24/03/1974 – 05/12/1982  +Αδαμίδης Χρήστος
06/12/1982 – 26/01/1997    Αθανασιάδης Βασίλειος
27/01/1997 – 21/01/2001    Σιάνας Νικόλαος
22/01/2001 -       01/2013    Παπαδόπουλος Ιωάννης
          2013 -            2019    Παυλίδης Λάζαρος
2019 - έως σήμερα            Παπαδόπουλος Δημήτριος

      Επί 55 συνεχή χρόνια ο Σύλλογος με την εκάστοτε διοίκηση του και μεγάλη συμμετοχή των μελών του εργάστηκε με σεβασμό στην παράδοση του Ποντιακού Ελληνισμού και προσέφερε τεράστιο κοινωνικό και πολιτιστικό έργο στο τόπο μας. Με τμήματα εκμάθησης χορών, οργάνων, βιβλιοθήκης, θεατρικού, χορωδίας, νεολαίας, γυναικών και της τράπεζας αίματος.

    Ο σύλλογος από το 6 Δεκεμβρίου 1992 στεγάζεται σε ιδιόκτητη στέγη το 

Σπίτι του Πόντου.

    Η περιληπτική αυτή αναφορά στην πορεία του Συλλόγου των «Ακριτών» Πολυκάστρου, ας είναι ένα κερί στη μνήμη των θανόντων ιδρυτικών μελών και μελών της Διοίκησης με αφορμή τη συμπλήρωση των 55 χρόνων του Συλλόγου.

Αθανασιάδης Βασίλειος       

Επίτιμος πρόεδρος των Ακριτών

ΤΑ ΕΜΠΟΝΕΣΤΙΑ, Ο ΚΟΥΚΑΡΑΣ ΚΑΙ Η ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ

Τα Εμπονέστια

   Η Κυριακή της «Τυρινής» ή τυροφάγου είναι η τελευταία Κυριακή της αποκριάς (φέτος 14/03/21) ήταν μέρα χαράς, μέρα γιορτής, μέρα ευθυμίας και ξεφαντώματος, από αιώνες και μέχρι πριν την εμφάνιση του COVID.

   Στην αλησμόνητη πατρίδα μας και μέχρι πρόσφατα στον τόπο μας αυτή την Κυριακή ετηρείτο το έθιμο «Εμπονέστια» (μπαίνω στην νηστεία), ήταν η τελευταία ημέρα πρίν την Μεγάλη Σαρακοστή και την νηστεία του Πάσχα.

   Αυτή την μέρα οι νέοι μαζεύονταν παρέες παρέες στην ύπαιθρο και μαγείρευαν (ψήναν) τρώγαν, πίναν και διασκέδαζαν με παραδοσιακή μουσική τραγούδια και χορό.

   Το βράδυ μαζεύονταν όλη η οικογένεια σε ένα μεγάλο, πλούσιο τραπέζι με ότι καλύτερο είχαν (αρτίσημα) σε κρεατικά, γαλακτοκομικά και ποτά, έτρωγαν και γλεντούσαν μέχρι τα μεσάνυχτα οπότε σταματούσαν όλα. Την επόμενη ημέρα Καθαρή Δευτέρα άρχιζε η Μεγάλη Σαρακοστή και αυστηρή νηστεία. Την μέρα αυτή γινότανε και ο καθαρισμός των οικιακών σκευών από κάθε τι λιπαρό.

Ο Κουκαράς

   Σε μία εποχή που τα ημερολόγια με την μορφή που γνωρίζουμε σήμερα ήτανε ανύπαρκτα ή δυσεύρετα στην αλησμόνητη πατρίδα, για την Μεγάλη Σαρακοστή του Πάσχα υπήρχε ένα πρακτικό ημερολόγιο για τον υπολογισμό της διάρκειας της νηστείας «ο Κουκαράς».

   Τον θυμάμαι, κάθε χρόνο έκανε την εμφάνιση του την Καθαρή Δευτέρα, αρχή της νηστείας του Πάσχα, κρεμασμένος στο ταβάνι του πατρικού μας σπιτιού, φρόντιζε για αυτό η αλησμόνητη μητέρα μας Κλεοπάτρα.

   Ο «Κουκαράς» ήταν ένα κρεμμύδι σπάνια και πατάτα δεμένο με κλωστή και καρφωμένα επάνω του περιμετρικά 7 φτερά από τις κότες μας, που τότε υπήρχαν σε κάθε σπίτι, τα οποία συμβόλιζαν τις 7 εβδομάδες μέχρι την Μεγάλη Λαμπρή (Ανάσταση).

   Κάθε Κυριακή βράδυ με το κλείσιμο της εβδομάδας αφαιρούσαμε ένα φτερό, μέχρι να αφαιρέσουμε και το τελευταίο τη βραδιά της Ανάστασης.

Η Σαρακοστή

Η Σαρακοστή του Πάσχα ξεκίνησε φέτος στις 15 Μαρτίου, την Καθαρή Δευτέρα. 

 Οι χαιρετισμοί κάθε Παρασκευή

Α’ στις 19 Μαρτίου 2021

Β’ στις 26 Μαρτίου 2021

Γ’ στις 2 Απριλίου 2021

Δ’ στις 9 Απριλίου 2021

Ε’ στις 16 Απριλίου 2021 ΑΚΑΘΙΣΤΟΣ ΥΜΝΟΣ

ΚΑΛΗ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ ΜΕ ΕΓΚΡΑΤΕΙΑ ΚΑΙ ΚΑΛΟ ΠΑΣΧΑ

Βασίλης Αθανασιάδης

ΛΕΥΚΕΣ(ΑΓΡΑΦΕΣ) – ΜΑΥΡΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

  ΠΡΙΝ ΑΠΟ 83 ΧΡΟΝΙΑ

  

Φεβρουάριος του 1938, χειμώνας βαρύς σε όλη την Ευρώπη, από την δύση μέχρι την ανατολή, ο κόσμος βλέπει «άσπρες μέρες» όπως λέει ο λαός με χιουμοριστική διάθεση τις μέρες της χιονόπτωσης.

  Φεβρουάριος 1938 «μαύρα σύννεφα» σκεπάζουν όλη την Ευρώπη από την δύση μέχρι την ανατολή, απολυταρχικά καθεστώτα επικρατούν διαρκώς σε πολλές χώρες.

  Από το 1922 και μετά την «ιστορική πορεία» προς την Ρώμη του Μουσσολίνι στην Ιταλία επικρατεί ο φασισμός.

  Από το 1933 στη Γερμανία με την ανάληψη της εξουσίας του Αδόλφου Χίτλερ επικρατεί ο ναζισμός.

  Από το 1936 ο Φράγκο με την αμέριστη στήριξη του Χίτλερ νικά κατά τον εμφύλιο πόλεμο της Ισπανίας τις ενωμένες δημοκρατικές δυνάμεις που είχαν και διεθνή στήριξη και επιβάλλει δικτατορία (ισόβιος δικτάτορας).

  Την ίδια περίοδο ακολουθεί επιβολή δικτατοριών και σε άλλες μικρότερες χώρες μεταξύ των οποίων και στην πατρίδα μας, δικτατορία Μεταξά (04/08/1936).

  Τα σύννεφα του επερχόμενου πολέμου είχαν αρχίσει να φαίνονται στον ορίζοντα ήδη από το 1935, οι εξοπλισμοί της Ιταλίας με βλέψεις σε Αφρική (Αβησσυνία) αλλά και προς την Βαλκανική (Αλβανία, Ελλάδα) αλλά ιδιαίτερα και της Γερμανίας με βλέψεις προς ανατολάς (Αυστρία, Τσεχοσλοβακία, Πολωνία και την υπόλοιπη Ευρώπη) προκαλούνε τρόμο στους λαούς.

  Στις χώρες της δύσης, που επικρατούν τα απολυταρχικά καθεστώτα οι αριστεροί είναι σε διωγμό (στρατόπεδα συγκέντρωσης, εξορίες, καταναγκαστικά έργα).

  Στην ανατολική Ευρώπη, στην απέραντη Σοβιετική Ένωση επικρατεί ο κομουνισμός και έχει αρχίσει η σκληρή Σταλινική περίοδος. Ο φόβος του επερχόμενου πολέμου και η ανησυχία των κρατούντων, για τυχόν επιρροή των εθνικών μειονοτήτων από πλευράς των Γερμανών δίνει την ευκαιρία στους κρατούντες να προβούν σε εκκαθάριση των εθνικών μειονοτήτων (Ελλήνων, Γερμανών, Τατάρων, κα).

  Το Δεκέμβριο του 1937 παραμονές Χριστουγέννων, άρχισαν οι συλλήψεις και οι εκτελέσεις χωρίς προσχήματα. Ελληνικά σχολεία και εκκλησίες καταστρέφονται και εξοντώνεται όλη η Ελληνική διανόηση, όσοι κρατούσαν την Ελληνική ιθαγένεια θεωρούνταν ύποπτοι κατασκοπείας . Θύμα αυτών των πρώτων διώξεων, μεταξύ χιλιάδων άλλων είναι και ο πατέρας της μητέρας μου (παππούς μου) Δημήτριος Πηλαλίδης (δάσκαλος) ετών 52.

  Οι διώξεις αυτές συνεχίστηκαν και όλο το 1938, άντρες από 18 ετών και άνω συλλαμβάνονται και «εξαφανίζονται» δεν τους βλέπουμε ποτέ, απεγνωσμένα οι οικογένειες τους, χήρες και ορφανά κορίτσια και αγόρια κάτω των 18 ετών ζητούν βοήθεια από το προξενικό γραφείο Μόσχας της Ελληνικής Βασιλικής Πρεσβείας, η οποία βεβαιώνει την Ελληνική υπηκοότητα και ζητεί τον σεβασμό από τις αρχές.

  Τίποτα δεν τους σταματά, ούτε οι εκκλήσεις, ούτε τα κλάματα, ούτε τα έγγραφα.

  Φεβρουάριος 1938, ύστερα από 2 μήνες από την σύλληψη-εξαφάνιση του παππού Δημήτρη Πηλαλίδη που προαναφέραμε, ακολουθεί η σύλληψη-εξαφάνιση του γιού του και θείου μου Κωνσταντίνου Δ. Πηλαλίδη ετών 27και του συνομήλικου του εξάδελφο του Γιάννη Καζαντζίδη που εμφανίζονται στη φωτογραφία από αριστερά προς δεξιά όρθιοι.

Άνω από αριστερά: Κωνσταντίνος Πηλαλίδης και Γιάννης Καζαντζίδης

Καθήμενες από αριστερά: Ευδοκία σύζυγος Κωνσταντίνου, Κλεοπάτρα Πηλαλίδου-Αθανασιάδου

Η Κλεοπάτρα είναι μητέρα μου, αδελφή του Κώστα και πρώτη ξαδέλφη του Γιάννη.

ΑΙΩΝΙΑ ΤΟΥΣ Η ΜΝΗΜΗ

  Ο Κώστας Πηλαλίδης άφησε πίσω του την σύζυγο του Ευδοκία και τα δύο ανήλικα παιδιά, τον Αντρέα ετών 6 και την Μαρία (Μαρούσα) 2 ετών, τα οποία συνάντησα ύστερα από 51 χρόνια.

 
  Οι συγγενείς των εικονιζόμενων εγκαταστάθηκαν από το 1939 που ήρθαν στην Ελλάδα, οι χήρες και τα ορφανά στην Ευκαρπία(Γραμμάτινα) Κιλκίς και στη συνέχεια στο Πολύκαστρο της οικογένειας Πηλαλίδη. Και οι συγγενείς του Γιάννη Καζαντζίδη στη περιοχή Μυλαύλακος Κατερίνης όπου εγκαταστάθηκαν και πολλοί άλλοι θύματα των Σταλινικών διώξεων, χήρες και ορφανά.

Βασίλης Αθανασιάδης

Δυο φωτογραφίες, δυο ιστορίες.

       Εδώ και αρκετά χρόνια εκεί, στην ταβέρνα του Θόδωρου Κουταλίδη στην Αξιούπολη μία φωτογραφία μου τράβηξε την προσοχή και αναρωτήθηκα ποιοί, πότε και πού είναι αυτοί οι λεβέντες χορευτές, «Αετοί του Πόντου» που μέσα στο χιόνι χορεύουν πυρρίχιο (σέρρα).
Ρώτησα, έμαθα και το καταγράφω.

      Ήταν εκεί στα 1971 που ιδρύθηκε ο σύλλογος Ποντίων Αξιούπολης, πρώτος στόχος του ήταν η διατήρηση των παραδόσεων του Ποντιακού Ελληνισμού με κάθε τρόπο και μέσον, η δημιουργία χορευτικού τμήματος ήταν το πρώτο τμήμα που λειτούργησε, σύντομα ακολούθησε η δημιουργία θεατρικού τμήματος κ.α.

     Ήδη μέσα στο καλοκαίρι του 1971 ήταν έτοιμο το πρώτο θεατρικό έργο με τίτλο «ας χαίρουνταν τα παιδία». Δόθηκαν παραστάσεις στην Αξιούπολη, στη Γοργόπη, στη Πλατανιά, στη Μεταμόρφωση, κ.α.
Ψυχή και σώματι η οικογένεια του πολύτεκνου (7 παιδιά) και λυράρη του συλλόγου Χαράλαμπου Συμεωνίδη από το Δρέβενο(Πύλη). Ο Χαράλαμπος ήταν από τα πρώτα παιδιά προσφύγων που γεννήθηκε στο παλαίο Δρέβενο(Πύλη) στα 1923, με καταγωγή από την Αργυρούπολη (Γκιουμουσχανέ) της Χαλδίας του Πόντου. 

       Στη θεατρική ομάδα μετείχαν οι δύο κόρες του Χαράλαμπου Κική και Έλλη και ακόμη τα λεβεντόπαιδα (οι Αετοί του Πόντου) με καταγωγή από το Ίσβορο (Πηγή) Αξιούπολης. Νίκος Βελισσαρίδης, Γρηγόρης Σουμελίδης, Πυθαγόρας Κουταλίδης και Γιάννης Βελισσαρίδης και άλλοι από Αξιούπολη. Όπως βλέπουμε δυναμική η παρουσία του Ίσβορου(Πηγής) και του Δρέβενου(Πύλη)στο ξεκίνημα του συλλόγου Ποντίων Αξιούπολης.

Χειμώνας του 1971 προς 1972 χιονισμένο τοπίο στην Πλατανιά Πυρρίχιος (Σέρρα) απ τους 

"Αετούς του Πόντου" μετά την θεατρική παράσταση. (Φώτο πριν από 50 χρόνια)

26 Αυγούστου 2001

     Πριν 20 χρόνια σε ένα ταξίδι στον Αλησμόνητο Πόντο, εκεί στον ιστορικό δρόμο Τραπεζούντας – Αργυρούπολης – Ερζερούμ – Βαγδάτης και πριν στρίψουμε στο δρόμο που οδηγεί στο μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά, σε χώρο στάθμευσης αυτοκινήτων, στεκόμαστε  με δέος μπροστά σε αυτό που βλέπουμε.

    Τέσσερις  χάλκινοι «Αετοί του Πόντου» σε φυσικό μέγεθος και ο λυράρης όρθιος χορεύουν τον πυρρίχιο χορό (σέρρα) και μπροστά στο βάθρο ο μοναδικός επιζών σήμερα από τους «Αετούς του Πόντου του Ίσβορου» Γρηγόρης Σουμελίδης.

    Ναι……!!!! καλά διαβάσατε! Στο δρόμο που πέρασαν τον Ιανουάριο του 400 π.Χ. οι Μύριοι με τον Ξενοφώντα, οδεύοντας προς την Τραπεζούντα (προς την θάλαττα - Ελληνισμό).

   Στο δρόμο που πέρασε στα 622 μ.Χ. ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου, Ηράκλειος με τα στρατεύματα του και κατενίκησε τον Χοσρόη και τους Πέρσες 628 μ.Χ. παίρνοντας και τον Τίμιο Σταυρό.

    Ναι στο δρόμο από τον οποίον τον Μάιο του 1923 χιλιάδες «Ακρίτες Πόντιοι» ακολούθησαν από την Αργυρούπολη (Χαλδία), την Άρδασα και όλη την Ματσούκα τον δρόμο του ξεριζωμούοδεύοντας προς τον λιμάνι της Τραπεζούντας για την αναχώρηση για Ελλάδα(υποχρεωτική ανταλλαγή).

ΝΑΙ εδώ στην πατρίδα μας στην Ελλάδα δεν υπάρχει αντίστοιχο μνημείο.

Αθανασιάδης Βασίλειος     .

Επίτιμος πρόεδρος               . 

« Ακριτών» Πολυκάστρου           

Αρχή κάλαντα κι αρχή του χρόνου.